Iako su azijski filmovi često bili nominovani za Oskara u kategoriji međunarodnih ostvarenja, njihova mesta među kandidatima za najbolje među najboljim uglavnom su popunjavali neki drugi filmovi i neki drugačiji ljudi.
Promene su nagoveštene prošle godine kada je Parazit lansirao južnokorejski film u žižu interesovanja šire javnosti, van krugova umetničkih fakulteta i samoproklamovanih filmskih kritičara.
Staza ka promenama utabana je i ove godine i čini se da više nije baš baš obavezno da budeš bogati belac da bi bio nominovan za Oskara! Čak 9 od 20 glumaca koje je Akademija uzela u obzir nije bele puti, a što se tiče Azijaca – više nominacija su dobili ove godine nego svih prethodnih 90 i kusur.
Da li su azijski filmovi preko noći postali odlični ili je Akademija konačno izvadila glavu iz zadnjice ili pak održava popularnost “trendom ravnopravnosti”? Diskusija bi verovatno trajala zauvek, ali hajde da se držimo rezultata – najpopularnija filmska nagrada konačno je dostupna autorima iz celog sveta i to je ono što je najvažnije.
Better Days / Derek Tsang / 2019. / 135’ –
Best International Feature Film (Nominee)
U kategoriji najboljih međunarodnih ostvarenja našao se film Better Days koji je režirao Derek Tsang (@lajah). Iako je hongkonška kinematografija sveprisutna u svetu i iako je iznedrila neke od najznačajnijih autora i najboljih filmova svih vremena, ovo je tek treći hongkonški film koji se našao među nominacijama, a prvi koji potpisuje režiser koji je i rođen u Hong Kongu.
Film se bavi temom vršnjačkog nasilja i radnjom nije vezan za Hong Kong već za Kinu, što autor u intervjuima iznosi kao otežavajuću okolnost u vremenu u kom se u njegovom gradu potencira lokalna kultura. Baš zbog toga je iznenađen brojem nagrada koje je osvojio u Hong Kongu, ali ne i zaradom od 220 miliona dolara od prikazivanja u Kini.
Derekovo prenemaganje je zamalo uspelo da me odvrati od gledanja filma i to bi bila velika greška. Beskrajan spisak nagrada koje je osvojio definitivno je opravdan – priča je odlična i važna, naročito za zemlje sa ekstremno kompetitivnim obrazovnim sistemima poput kineskog. Iako smo i sami prolazili kroz prijemne i testove koji su nam kidali živce tokom odrastanja, mislim da nam je potpuno nezamisliv pritisak sa kojim se nose deca koja se za upis na fakultete takmiče sa deset miliona ambicioznih đaka kojima je taj ispit – gaokao – najvažniji dan u životu i karta za bolju budućnost. Gaokao se u medijima često opisuje kao najteži ispit na svetu.
Sa vizuelne strane, film je takođe odličan. Pojedini kadrovi deluju kao suptilni omaž uticajnim delima i režiserima – na primer, scene na motoru podsećaju na čuveni kadar iz tunela u filmu Fallen Angels.
Zanimljivo je da se ove godine, prvi put u istoriji Oskara, dogodilo da se za nagradu za najbolju glavnu mušku ulogu bore čak dva glumca azijskog porekla.
Sound of Metal / Darius Marder / 2019. / 120’ –
Best Motion Picture of the Year, Best Performance by an Actor in a Leading Role, Best Performance by an Actor in a Supporting Role, Best Sound, Best Original Screenplay, Best Achievement in Film Editing (Nominee)
Iako je niz potencijalnih nagrada impresivan, u skladu sa temom članka zadržaćemo se na nominaciji koja ima veze sa Azijom.
Riz Ahmed (Rizwan Ahmed, Riz MC, @rizahmed), Britanac pakistanskog porekla, već nekoliko godina piše istoriju – 2017. godine proglašen je prvim Azijcem i prvim muslimanom koji je osvojio nagradu Emmy za glavnu ulogu. Nominacija za Oskara čini ga tek četvrtim muslimanom u konkurenciji za nagradu, odnosno prvim u konkurenciji za nagradu za glavnu mušku ulogu. Proslavila ga je uloga u filmu Nightcrawler (2014), manje zapaženo se provukao kroz Rogue One (2016), Emmy je dobio za ulogu u The Night Of, a nominaciju za Oskara i Zlatni globus za ulogu u filmu Sound of Metal (2019).
Možete ga uočiti i u hip-hop grupi Swet Shop Boys.
Minari / Lee Isaac Chung / 2020. / 115’ –
Best Motion Picture of the Year, Best Performance by an Actor in a Leading Role, Best Performance by an Actress in a Supporting Role, Best Achievement in Directing, Best Original Screenplay, Best Achievement in Music Written for Motion Pictures (Nominee)
Za najbolju glavnu mušku ulogu nominovan je Steven Yeun (@steveyeun), Amerikanac južnokorejskog porekla, ljubiteljima poznat iz serije The Walking Dead, a možda i iz filmova Okja i Burning. Iako u filmu Minari izgovara svega nekoliko rečenica, uspeo je da postane prvi Amerikanac azijskog porekla koji je dobio priliku da osvoji nagradu u ovoj kategoriji.
Nominaciju za najbolju sporednu ulogu zaslužila je južnokorejska glumica Youn Yuh-jung. Iako je Parazit prošle godine odneo naramak zlatnih čovečuljaka, glumice nisu dobili nijednog, pa je ova sedamdesettrogodišnjakinja sa pola veka dugačkom karijerom zapravo prva južnokorejska glumica nominovana za ovu nagradu.
Ove godine je prvi put zabeleženo i da dvoje Azijaca bude nominovano za najbolju režiju. Zanimljivo je da je od osnivanja nagrade do ove godine bilo nominovano – još troje. Ukupno petoro. Ikada.
Lee Isaac Chung, američki režiser korejskog porekla, bio je na granici da prestane da se bavi filmom pre nego što je snimio Minari. Visoka očekivanja postavio je kada je debitovao na Kanskom festivalu 2007. godine odnevši sve pohvale, ali nijedno naredno delo nije doživelo ni približan uspeh.
Minari (@minarimovie)je već podigao prašinu oko Zlatnih globusa jer je smešten u takmičarsku kategoriju koja se odnosi na flimove na stranim jezicima. Iako se kompletna radnja filma odvija u Americi, iako je osnova priče život imigranata u Americi i iako se sve vrti oko američkog sna – iz HFPA su poručili da se svaki film u kom je više od 70% dijaloga na jeziku koji nije engleski automatski svrstava u ovu, manje popularnu kategoriju u kojoj se, nekim čudom, po tim kriterijumima, nije našao Inglorious Basterds desetak godina ranije.
Ovu kategoriju su manje popularnom učinili baš organizatori – nagrade se dodeljuju na samom početku večeri i jedino u ovoj kategoriji se ne biraju najbolji glumci i glumice. Kategorija je, zapravo, toliko devalvirana da se prošle godine pričalo kako nijedna režiserka nije nominovana za Zlatni globus iako su režiserke filmova The Farewell i Portrait of a Lady on Fire bukvalno sedele tu pored, nominovane više nego ikada.
Nomadland / Chloe Zhao / 2020 / 107’ –
Best Motion Picture of the Year, Best Performance by an Actress in a Leading Role, Best Achievement in Directing, Best Adapted Screenplay, Best Achievement in Film Editing, Best Achievement in Cinematography (Nominee)
Chloe Zhao (Zhao Ting) je prva Azijka koja je dobila Zlatni globus za najbolju režiju. Što se Oskara tiče, pored toga što je prva žena iz Azije, ona je i prva žena koja nije belkinja u ovoj kategoriji.
Zapravo, ove godine se prvi put desilo da su čak dve žene nominovane u ovoj kategoriji. Rekord je oborio i ukupan broj žena u svim kategorijama – njih 70 dobilo je 76 nominacija.
Chloe Zhao je rođena u Pekingu, ali živi u Americi. Svi njeni filmovi stekli su naklonost filmske javnosti – Song My Brothers Thaught Me (2015), The Rider (2017) i sada – Nomadland (2020).
Nomadland (@nomadlandfilm)je dobio i Zlatni globus za najbolji film.
Inicijalno oduševljenje s kojim su kineski mediji ispratili “ponos Kine” iznenada je splasnulo. Iako nije bilo zvaničnih saopštenja niti otkazivanja premijera, fama oko Nomadlanda je naprasno utihnula, a hvalospevi nestali sa kineskih društvenih mreža. Spekuliše se da je razlog intervju iz 2013. godine u kom je Chloe Zhang rekla kako je u Kini odrastala okružena lažima i da je u Londonu morala ponovo da nauči sopstvenu istoriju.
Verujem da će se Nomadland posebno dopasti ljubiteljima putovanja.
Članak će biti ažuriran kad Oskari budu dodeljeni.
Komentari, pitanja, želje i pozdravi su dobrodošli, kako ovde, tako i na Facebook stranici Priče sa istoka ili na Instagram profilu @pricesaistoka na kom ćete dobiti najbrže odgovore!
Hvala na čitanju!
Tekst je zaštićen autorskim pravom, pripada autoru i ne može se koristiti bez dozvole. Sve upite o eventualnom preuzimanju pošaljite na danijela@pricesaistoka.com. Hvala na razumevanju!